Владимирдагы имам Вафа хәзрәт Яруллин: «Мөселманнар хиҗабны христианнардан алган»
25 октябрьдән Владимир өлкәсендә мәктәпләрдә дини кием һәм аның элементларын киеп йөрүне, шул исәптән, хиҗаб һәм никаб киюне дә тыйдылар. Өлкәнең Ковров шәһәре мөфтие Вафа хәзрәт Яруллиннан яңа кагыйдәләр турында фикерләрен әйтте, дип яза «Владимирские новости» сайты.
Өлкә администрациясе мәгариф департаментының 26.01.2017 елгы 2нче «башлангыч гомуми, төп гомуми һәм урта гомуми белем бирү программалары буенча укучыларның киемнәренә таләпләрне раслау турында»гы карарына 9нчы пункт өстәделәр, анда болай диелгән: «Гомуми белем бирү оешмаларында укучының дини чыгышын күрсәтүче кием һәм аның элементларын (шул исәптән хиҗабларны, никабларны һ.б.) кияргә ярамый».
«Владимирские новости» басмасы Ковров шәһәре мөфтие Вафа хәзрәт Яруллиннан яңа кагыйдәләр турында фикерен сораган.
– Мәктәпләрдә дини кием кию турындагы бу яңалыкка ничек карыйсыз?
– Дини кеше буларак мин моңа әлбәттә, каршы. Кешеләрнең башларын ачык яки ябып йөртүне сайлывы инануларына бәйле. Әгәр кеше тирәнтен диндә икән – православныймы ул, мөселманмы, ул әлбәттә, башын тулысынча каплап йөриячәк. Бик дини гаиләләр бар, алар үз балаларын да моңа өйрәтә, һәм балалар башларын каплап, тиешенчә киенеп йөри.
Ә Владимир өлкәсе мәгариф министрлыгы кабул иткән бу боерык турында башта фикерләшергә кирәк иде. Бездә дөньяви дәүләт, һәм дин аннан аерылган, мин моны аңлыйм. Дин тоткан кешеләрнең мәнфәгатьләрен исәпкә алып, болай эшләргә кирәкми иде. Яки аны ничектер йомшаграк эшләргә була, мәсәлән косынкалар бәйләп йөрергә рөхсәт итәргә мөмкин.
Шулай ук Вафа хәзрәт мәктәптә укучы кызларның тулаем тышкы кыяфәте турында да фикерен әйткән. Ул ни өчен укучы кызларга ачык макияж, буялган чәчләр, пирсинг, «кычкырып» торган кием, озын тырнаклар рөхсәт ителгәнен, ә чәчләрне яулык белән каплап йөрү рөхсәт ителмәвен аңламый. Хәзрәт совет елларын һәм ул вакыттагы мәктәп формасын да искә алган. Аның фикеренчә, әгәр укыту оешмаларында тәртип кертергә уйлаганнар икән, бу – бөтен кешегә дә кагылырга тиеш.
Вафа хәзрәт, косынка җәмгыятькә бернинди дә куркыныч тудыра алмый, дип саный. Элек барысы да матур косынкалар һәм яулыклар бәйләп йөргән, ди ул.
«Беркем дә бернәрсәне дә йолкып төшермәгән, беркемне дә мыскылламаган, дискриминация булмаган», – ди ул.
«Хиҗаб – киң итеп тегелгән хатын-кыз киеме, ул хатын-кызның гәүдәсен күрсәтми. Монахинялар киеп йөргән кием дә, якынча әйтсәк, хиҗаб. Мөселманнар хиҗабны христианнардан алган. Хатын-кыз гәүдәсенең ир-атларны җәлеп итә торган өлешләрен каплап йөри торган кием формасы Иисус Христос конфессиясеннән алынган», – дип өстәгән хәзрәт.
Мөфти никабларны тыюга карата да фикерен әйткән.
«Әгәр никаб киеп йөрсәләр, әйе, ул – пәрәнҗә кебек тулысынча ябык, анысын аңлыйм әле. Анда кемнең кем икәне аңлашылмый. Бездә андый нәрсә юк, аларны беркем дә кими. Бездә андый мода юк иде. Үзәк Россиядә беркайчан да мондый әйберләр кимәгәннәр», – дигән ул.
«Яулык – хатын-кыз киеме генә, ә дини кием түгел. Хәзер моны бутыйлар, аны мөселман киеме дип каян уйлап чыгарганнар? Бу – хатын-кыз киеменең бер өлеше, хәтта милли кием дә түгел, ә гомуми кабул ителгән кием. Нигә аны нәкъ менә мөселманнарныкы дип әйтәләр? Бу – хәлне катлауландыру. Бүген Россия мөселман илләре белән дус. БРИКСка зур мөселман державалары вәкилләренең 80 проценты килде. Хәзер монда студентлар да укырга киләчәк. Әгәр мондый кием киеп йөрүне мәктәпләрдә генә түгел, ә бөтен оешмаларда тыйсалар, бу балалар монда килмәячәк», – дигән ул.
Владимир өлкәсендә мәктәпләрдә хиҗаб һәм никаб киюне тыйдылар, Татарстан мөфтие мәктәпләрдә хиҗаб киюне законсыз дип санады. Шулай ук Владимир өлкәсенең җәмәгать эшлеклеләре Игорь Игошин һәм Чечня депутатларының очрашу нәтиҗәләрен халыкка чыгаруны сорады.
Моннан тыш, мәктәпләрдә хиҗабларны тыюны төбәкнең мәгариф министрлыгында шәрехләделәр, шулай ук Владимир өлкәсе Губернаторы урынбасары Владимир Куимов яңа чикләү турында үз фикерен белдерде.
Дәүләт Думасында Чечнядан депутатлар Владимир өлкәсе мәктәпләрендә хиҗаб киюне тыю белән гаугалы боерык турында фикер алыштылар.
Күзәтче Юрий Подоляк шулай ук Владимир өлкәсе мәктәпләрендә дини кием киюне тыю турында да әйтте.
Владимир өлкәсенең Бала хокуклары буенча вәкаләтле вәкиле хиҗаб киюне тыюга мөрәҗәгатьләр булмавын сөйләде.
Владимир өлкәсе Хөкүмәтендә Кадыров киңәшчесенә мәктәпләрдә хиҗабларны тыюны тәнкыйтьләүгә җавап бирделәр