Пурин те яваплă пулмалла
<p>«Кун урлă сĕт паратпăр. Кашни уйăхра пĕр хут чĕр тавара пуçтаракан сĕтре антибиотик тупать, анчах та çирĕплетекен хутсем кăтартмасть. Пулăшăр». Çапла çырнă пирĕн редакцие Канаш районĕнчи Катек ялĕнче пурăнакансем. Çивĕч ыйтăва уçăмлатма пирĕн ĕçтеш Алексей Зотиков репортер çула тухрĕ. Ирхи сăвăмра пулчĕ. ОКСАНА АНАНЬЕВА: «Сĕтрен пирĕн антибиотик тухать тесе ыйту пур-ха. Ăçта ыйтса пĕлмеллине пĕлменнипе сирĕн патна çырма шутларăмăр эпир». Катек ялĕнче пурăнакансем 20 çула яхăн пĕр çынна сĕт парса пурăннă. Малтан аванах пулнă – сĕтне панă, укçапа тивĕçтернĕ, анчах та юлашки виçĕ-тăватă çулта лару-тăру çивĕчленнĕ. ОКСАНА АНАНЬЕВА: «Кашни уйăхра пĕр кун, ик кун антибиотик кăларса пама пуçларĕç пире. Вара укçине тытса юлаççĕ. Çурри кăна мар. Çурри ытларах та тытса юлаççĕ. Пире çав укçана памаççĕ». СВЕТЛАНА АНАНЬЕВА: «Антибиотик тухнă тенĕ кунне пирĕн сĕт хакĕ литршăн çав тери сахал тӳлеççĕ. Пиллĕк-ултă тенкĕпе илни те пулнă». «Ĕнисен шучĕ ялта ахаль те сахал. Пуçтаракансем çапла хăтланнипе вĕсен хисепĕ татах та чакрĕ», – пĕлтереççĕ катексем. Пĕр-икĕ уйăх каялла Катекре сĕт пуçтаракан улшăннă. Пурнăç йĕркеленсе каясса шаннă ял çыннисем, анчах та шанăç тӳрре тухман. Кăрлач уйăхĕн 17-мĕшĕнче сĕт пуçтаракан каллех антибиотик тупнă тесе пĕлтернĕ. ОКСАНА АНАНЬЕВА: «Тепĕр кунне вăл пирĕнне кашнинне уйрăммăн сĕт пуçтарса çӳрерĕ. Эпир вара килсен ыйтрăмăр та тухнă-и тесе. Нимĕн те шарламарĕ. Водителĕ тухман тесе кăна каларĕ». Антибиотик пур-и е çук-и тесе эпир сĕт пуçтараканран хăйĕнчен ыйтрăмăр, анчах та вăл пирĕнпе уççăн калаçма кăмăл тумарĕ. Ахăртнех, ял çыннисене айăплас терĕ. Сĕтре антибиотик тупнине, ăна кам янине сĕт пуçтаракан пире каламарĕ. «Вăл темиçе ялта сĕт пуçтарать. Катек, Кушăк, Ачча, Пайкилт, Тăрăн ялĕсем кĕреççĕ унта. Тен унта антибиотик тухнă», – палăртрĕç сĕт пама пухăннисем. ЛЮДМИЛА СЕМЕНОВА: «Кашни уйăхрах сĕт анализĕ илетпĕр ял халăхĕн сĕчĕсене. Антибиотик тухмаллисене ăна завод тĕрĕслет. Эпир тĕрĕслетпĕр çу пахалăхне, плотностне, шыв хушнипе хушманнине». СЕРГЕЙ ВАСИЛЬЕВ: «Сельский поселенинче ветучастокра ун пек хатĕр çук антибиотиксем çине тĕрĕслеме. Комиссионный илсессĕн комиссионно территориальный лабораторине». Тĕрĕслех шыраса эпир Комсомольскинчи сĕт заводне çитрĕмĕр. Чылай кĕтнĕ хыççăн пире çапла ăнлантарчĕç. ЛЮДМИЛА МИТЮКОВА: «Эпир кашни литр сĕте илнине тĕрĕслетпĕр. Енчен те антибиотик тухсан сĕт илменнине çирĕплеткен хут çыратпăр. Сĕтне каялла тавăратпăр». Канаш районĕнче 8-9 усламçă сĕт пуçтарать. Чĕр тавар хакĕ пурин те пĕр пек – 22 тенкĕ. Катек ялĕнче сĕт пуçтаракан Елена Орлова сĕтне Йĕпреç районĕнчи Пучинке салинчи завода ăсатать. Кун пирки пире Канаш район администрацийĕн ĕçченĕ Сергей Васильев пĕлтерчĕ. Вăл пулăшнипе эпир Елена Орловăпа çыхăнтăмăр. Ял ятне Елена Орлова пире каламарĕ. Ăна та, паллах, ăнланма пулать. Ĕнене сыватнă вăхăтра сĕте памалла мар. Çакна тусан çынсем сĕт пуçтаракана та, сĕт паракансене те сиен кӳреççĕ. Кăрлач уйăхĕшĕн сĕт панăшăн катексем хальлĕхе укçа илмен. Сĕт пуçтаракан Елена Орлова пĕрремĕш хутĕнче сĕт укçине чакармасса палăртрĕ. Çапах та кашни сĕт параканăн та яваплăх пирки манмалла мар. Алексей Зотиков, Георгий Кривошеин</p>